Wypadanie włosów – przyczyny, leki i domowe sposoby

Utrata włosów choć jest zjawiskiem naturalnym, często jest powodem do zmartwień. Szczególnie, jeśli nagle dochodzi do zwiększonego wypadania włosów. Kiedy wypadanie włosów przestaje być normalnym procesem i jak sobie radzić z ubytkiem włosów?

Dlaczego włosy wypadają?

Wypadanie włosów to część cyklu rozwoju włosa, na który składa się proces wzrostu, inwolucji i spoczynku. Dziennie wypada 50-150 włosów, często niezauważenie. Problem pojawia się jednak, kiedy tych włosów wypada więcej, a stan ten utrzymuje się przez kilka tygodni. Zaburzenia wypadania włosów to dość duża i niejednorodna grupa problemów zdrowotnych. Gubienie włosów może być problemem samym w sobie, ale zdarza się, że jest objawem choroby lub wynika z innych przyczyn.

Przyczyny nadmiernego wypadania włosów

Wzmożone wypadanie włosów można odnotować po niektórych zabiegach kosmetycznych, np. po farbowaniu. Uważa się, że niektóre składniki zawarte w farbach do włosów (np. nadtlenek wodoru, monoetyloamina) mogą prowadzić do stanu zapalnego i wzmożonego wypadania włosów.

Ponadto na wypadanie włosów ma wpływ ogólny stan organizmu, dieta, stosowane leki. Do przyczyn zalicza się:

• niektóre choroby, np. zaburzenia funkcjonowania tarczycy, grzybica skóry głowy, choroby autoimmunologiczne,

• stres,

• pewne leki, m.in. niektóre leki przeciwnowotworowe, przeciwpadaczkowe, pochodne retinoidów, kaptopryl, propranolol,

• niedobory mikro- i makroelementów, np. żelaza,

• zmiany hormonalne, np. związane z ciążą.

Również zachorowanie na wirusa COVID-19 może powodować wzmożone wypadanie włosów, czego doświadcza ok. 25 % pacjentów pocovidowych. W tym przypadku problem mija zwykle samoczynnie.  Jak dotąd odnotowano u ozdrowieńców samoczynny powrót do normy po ok. 3 miesiącach.

Do jakiego lekarza się udać

Jeśli włosy wypadają w kępkach, pojawiają się łysiny, głowa zaczyna swędzieć lub piec, należy udać się do lekarza rodzinnego. Na wizycie lekarz najprawdopodobniej zapyta o:

• trwanie i tempo utraty włosów,

• części ciała, której dotyczy łysienie,

• przyjmowane leki,

• choroby,

• objawy towarzyszące,

• praktyki związane z pielęgnacją włosów,

• historię medyczną i rodzinną.

To ważne, aby oceniając skalę problemu, wziąć pod uwagę wpływ codziennej pielęgnacji i higieny miejsca, którego dotyczy problem łysienia. Niektórym osobom może się wydawać, że podczas mycia, tych włosów wypada zdecydowanie więcej niż powinno. Należy jednak pamiętać, że im rzadziej myjemy głowę, tym więcej włosów może wypadać za jednym razem. Następuje to wskutek mechanicznego tarcia. Gdyby taka osoba częściej myła włosy, liczba traconych włosów rozłożyłaby się na poszczególne mycia i nie byłaby aż tak zauważalna. Dlatego na skalę wypadania włosów, należy patrzeć także pod tym kątem ilości i częstości zabiegów, jakiej są poddawane włosy w przeciągu tygodnia.

Badanie lekarskie

Na badanie lekarskie w kontekście nadmiernego wypadania włosów składa się kontrola wzrokowa, badanie skóry głowy i włosów (np. przez test wyrywania włosów, trichoskopię). U pacjentów, u których podejrzewa się łysienie bliznowaciejące, może być konieczne wykonanie biopsji skóry głowy.

Trycholog, czyli kto?

Trycholog to osoba zajmująca się diagnozowaniem i leczeniem dolegliwości związanych z włosami i skórą głowy. Nie musi posiadać wykształcenia medycznego, lecz odpowiednie przeszkolenie. Oczywiście wśród lekarzy również występują specjaliści w tej dziedzinie, najczęściej dermatolodzy.

Wypadające włosy a hormony – jakie badania zrobić

Podstawowym badaniem, które odzwierciedla, czy organizm nie boryka się z jakąś chorobą, jest morfologia krwi. Ponadto lekarz może zlecić badania w kierunku anemii, aktywności tarczycy oraz badające poziom hormonów androgenowych.

Sposoby na wypadające włosy

Utrata włosów dla niektórych stanowi dość problematyczne schorzenie, wpływające na samopoczucie i jakość życia. Jeśli jednak uda się zdiagnozować przyczynę nadmiernej utraty owłosienia, możliwe jest podjęcie odpowiednich kroków, które mają na celu zatrzymanie tego procesu i pobudzenie włosów do wzrostu. Dostępne są także zabiegi mające na celu poprawić wygląd i samopoczucie pacjenta. Coraz większą popularnością, szczególnie u panów, cieszy się mikropigmentacja skóry głowy. Jest to zabieg, w czasie którego tatuażysta nakreśla linię włosów (najczęściej głowy, brody), a następnie nakłada pigment, który imituje włosy.

Domowe metody

Najprostszym domowym sposobem na wypadające włosy jest masaż. Masowanie skóry głowy poprawia ukrwienie, przyczyniając się do prawidłowego funkcjonowania cebulek włosa. Masaż powinien trwać około 3 minut, okrężnymi ruchami. Jednocześnie należy pamiętać, aby tarcie nie było zbyt mocne. Na rynku kosmetycznym dostępne są także różnego rodzaju wcierki do włosów, które można zaaplikować w trakcie takiego masażu. Mimo że skuteczność domowych metod jest wątpliwa i w przypadku większego problemu z utratą włosów, rezultaty po zastosowaniu takiego rozwiązania nie będą spektakularne, masaż głowy może stanowić dobre uzupełnienie dla innych terapii.

Biotyna

Suplementacja biotyną stanowi często pierwszy krok, jaki podejmują pacjenci w walce z łysieniem. Badania jednak pokazują, że w niewielu przypadkach taka kuracja ma sens. Suplementacja biotyną może dawać pewne korzyści, np. jeśli występują niedobory tego składnika w organizmie, co stanowi stosunkowo rzadką przyczynę łysienia.

Skrzyp

Innym ogólnodostępnym preparatem jest skrzyp, z którego można przygotowywać napary lub kupić w postaci tabletek. Skrzyp zawiera m.in. krzem, który jest potrzebny do tworzenia kolagenu – jednego ze składników budulcowych włosów. Na ten moment brakuje badań, który by jednoznacznie potwierdziły korzystny wpływ preparatów skrzypu na łamliwe włosy. W cięższych przypadkach, np. łysienia bliznowaciejącego taka terapia nie jest efektywna.

Czy istnieje skuteczny lek na wypadające włosy?

Dobrą skutecznością u osób, które tracą włosy na tle androgenowym, cechuje się minoxidil. Jest to lek zwiększający przepływ krwi przez łożysko naczyniowe skóry. Ponadto przyspiesza wzrost włosa na długość. Może być on stosowany zarówno w formie doustnej, jak i do nakładania miejscowego. Terapia z wykorzystaniem minoxidilu, mimo że jest skuteczna, może wiązać się z brakiem powodzenia, jeśli przyczyna została określona nieprawidłowo. Zdarza się również, że po rozpoczęciu terapii widoczne jest wzmożone wypadanie włosów, ale nie należy odbierać tego jako brak efektu terapii. W niektórych przypadka terapia minoxidilem przynosi tylko chwilowy efekt, który może minąć po zaprzestaniu stosowania preparatu.

Inne sposoby

Do innych sposobów walki z utratą owłosienia zalicza się: przeszczep włosów lub sztucznych włosów, fototerapię, immunoterapię, kremy lub zastrzyki steroidowe.

Podsumowanie

Podsumowując, zrozumienie przyczyny utraty włosów jest kluczem do rozpoczęcia leczenia. Stosowanie suplementów na wypadanie włosów nie będzie skuteczne, jeśli problem leży głębiej. Chwilowe, zwiększone wypadanie włosów często jest naturalnym procesem i nie zawsze powinniśmy się nim martwić.

 

Wykaz źródeł

• NHS: Hair loss. 2021. [dostęp 20.03.2022]
• Seo JA, Bae IH, Jang WH, Kim JH, Bak SY, Han SH, Park YH, Lim KM. Hydrogen peroxide and monoethanolamine are the key causative ingredients for hair dye-induced dermatitis and hair loss. J Dermatol Sci. 2012 Apr;66(1):12-9.
• Shapiro J et al.: Evaluation and diagnosis of hair loss. 2021. UpToDate [dostęp 20.03.2022]
• Lopez-Leon S, Wegman-Ostrosky T, Perelman C, et al. More than 50 long-term effects of COVID-19: a systematic review and meta-analysis. Sci Rep. 2021;11(1):16144. Published 2021 Aug 9.
• Phillips TG, Slomiany WP, Allison R. Hair Loss: Common Causes and Treatment. Am Fam Physician. 2017 Sep 15;96(6):371-378.
• Koyama T, Kobayashi K, Hama T, Murakami K, Ogawa R. Standardized Scalp Massage Results in Increased Hair Thickness by Inducing Stretching Forces to Dermal Papilla Cells in the Subcutaneous Tissue. Eplasty. 2016 Jan 25;16:e8
• Patel DP, Swink SM, Castelo-Soccio L. A Review of the Use of Biotin for Hair Loss. Skin Appendage Disord. 2017 Aug;3(3):166-169.
• Ezekwe N, King M, Hollinger JC. The Use of Natural Ingredients in the Treatment of Alopecias with an Emphasis on Central Centrifugal Cicatricial Alopecia: A Systematic Review. J Clin Aesthet Dermatol. 2020 Aug;13(8):23-27. Epub 2020 Aug 1.
•  Araújo LA, Addor F, Campos PM. Use of silicon for skin and hair care: an approach of chemical forms available and efficacy. An Bras Dermatol. 2016 May-Jun;91(3):331-5.
• van Zuuren EJ, Fedorowicz Z, Schoones J. Interventions for female pattern hair loss. Cochrane Database of Systematic Reviews 2016, Issue 5. Art. No.: CD007628.
• Randolph M, Tosti A. Oral minoxidil treatment for hair loss: A review of efficacy and safety. J Am Acad Dermatol. 2021 Mar;84(3):737-746.